1960’ların başında Aaron T. Beck tarafından yapılandırılmış kısa süreli psikoterapiler olarak adlandırılan bilişsel davranışçı terapiler duyguların, yaşanılan olaylar hakkında kişinin varsayımları ile bağlantılı olduğunu ileri sürer.
Bilişsel süreçler insanın dış dünyayı; çevresinde olup biten olayları, kendi yaşamını ve ilişkilerini anlamasını sağlar.
Kişi dünyayı yani çevresindeki kişileri, olayları, durumları algılar ve ardından bunlara anlam verir ve yorumlar yapar.
İnsanın dünyaya bakış tarzını ve yorumlarını belirleyen bilişsel yapıda yer alan temel sayıltı ve inançlar çarpık veya işlevsel olarak bozuk olduğunda kişi sorunlar yaşamaya başlar.
Kişileri rahatsız eden duygusal sıkıntılar, doğrudan olayların ve yaşananların kendisinden değil bunların algılanma ve değerlendirilme biçiminden kaynaklanır.
İşler istediğimiz şekilde gitmediğinde “her şey benim suçum” gibi ya da biri tarafından terk edilme durumu söz konusu olduğunda “bundan sonra hep tek başıma kalacağım” diye düşünülmesini bu tip otomatik düşüncelere örnek olarak verebiliriz.
Bilişsel Davranışçı Terapi’de Nelere Odaklanılır?
Bilişsel davranışçı terapi danışanların düşünce sistemlerindeki sorunlarla uğraşmakla birlikte esas amacı duygusal iyilik halinin sağlanması ve stresin azaltılmasıdır. Bu nedenle seanslarda danışanlara düşünce sistemlerini takip etmeleri ve kavramlaştırmalarını yeniden değerlendirmeleri gösterilmektedir.
A-B-C Modeli:
Albert Ellis’in inşa ettiği bu modele göre ‘harekete geçiren’ bir olay veya durum (A), inanışlar (B), sonuçlar (C) mevcuttur. Yani karşılaşılan bir durum karşısında, kişinin bu durumla ilgili neye inandığı, bu inançlar doğrultusunda hangi duygusal, davranışsal ve/veya bilişsel sonuçları yaşadığı seanslarda değerlendirilir.
Özetle bilişsel model, işlevsiz düşüncenin (bireyin duygu durumunu ve davranışını etkileyen) tüm psikolojik bozukluklarda yaygın olduğunu savunmaktadır. İnsanlar düşüncelerini daha gerçekçi ve daha uyarlayıcı bir yolla değerlendirmeyi öğrendiklerinde, duygu durumlarında ve davranışlarında iyileşme yaşamaktadırlar.
Seanslar Nasıl Yapılandırılır?
BDT tedavisinin ana hedefi, terapi sürecini sizin ve terapistiniz için anlaşılabilir yapmaktır. Bu bağlamda seanslarınızda aşağıdaki başlıklar gündemde olacaktır:
Neden Bilişsel Terapi Almalıyım?
BDT ile Çalışabilecek Rahatsızlıklar